Een gezonde economie support mensen en aarde (en niet andersom)

Mijn kijktip van 2020 is ontegenzeggelijk de TedX-hit van 2018: Kate Raworth’s pleidooi voor de ‘donut-economie’. Ofwel: ontwerp een gezonde economie om te bloeien, niet om te groeien

‘Never waiste a good crisis’

Voor wie ‘m nog nooit zag; de coronacrisis waarin we nu leven, is hét moment om ‘m te kijken. Echt, ’t is inspirerend. En voor wie ‘m al kende: een sweet reminder en bevestiging dat er ook nu meer mogelijk is dan simpelweg ’terug naar meer’. Crisis heeft in de dagelijkse spraak een negatieve lading. Van oorsprong is de term echter neutraal. Etymologisch komt het voort uit het (oud)Griekse werkwoord κρινομαι (krinomai) met de betekenissen scheiden, schiften, onderscheiden, beslissen, beslechten, richten en oordelen. Zo bezien, is deze crisis een ‘moment van de waarheid’, een kans op transformatie, die al een tijdje onder de oppervlakte borrelt. Een wezenlijk moment waarop een beslissing moet worden genomen die van grote invloed is op de toekomst.

Een menswaardige & ‘planet proof’ economie

Een korte samenvatting van de essentie Raworth’s Donut Economie:
“ (…) combine a minimum for all people and a balance with what the planet can bear.”
“ (…) meet the needs of all within the means of the planet.”
“ (…) with a sweet spot for humanity.”

Het holistische model is even simpel als integraal en includeert alle relevante menselijke en ecologische aspecten. 

Het deeg: ‘where the magic happens’

De binnenring van de donut geeft het minimum aan van wat mensen nodig hebben om een ‘goed’ leven te leiden. Direct afgeleid van de Sustainable Development Goals van de VN gaat dat over zaken als huisvesting, hygiëne, schoon water, onderwijs, gezondheidszorg, gender gelijkheid, inkomen etc. Leef je onder dat minimum, dan zit je in het gat van de donut.

De buitenring van de donut respresenteert het ecologische plafond dat we vanuit wetenschappelijk oogpunt nu kennen. Het benadrukt de grenzen die de mensheid niet zou moeten overschrijden, zoals die door de wetenschap nu vastgesteld kunnen worden. Gaan we te ver, dan vragen we teveel van moeder aarde en veroorzaken we schade aan klimaat, aarde, oceanen, de ozon-laag, waterkwaliteit en biodiversiteit.  

Een economie is van de samenleving als geheel

Dat dit donut-economiemodel niet alleen relevant is voor de bedrijvensector, mag voor zich spreken. Toch is het extra tof om te weten dat onze eigen hoofdstad Amsterdam ook op weg als een van de eerste drie steden die dit wezenlijke model omarmt. Meer daarover lees je o.a. in dit artikel in the Guardian. Ook op Raworth’s eigen site staat een mooi artikel over hoe het donut-model, dat al in 2012 het levenslicht zag, ontwikkeld is tot een toepasbaar model voor elk niveau van samen-leven. 

Let’s thrive

Ik zou het geweldig vinden als alle herstelinitiatieven per sector en van ondernemingen met deze ‘thrive’-gedachte en de donut op de horizon in deze pittige tijden hun koers bepalen. Let’s go. Let’s thrive. 

Bekijk hieronder de TedX-talk van Kate Raworth: